Systemy ERP coraz częściej trafiają do placówek służby zdrowia, gdyż widzą one konieczność wdrażania zintegrowanych rozwiązań.
Sektor medyczny to sektor gdzie infrastruktura IT nie jest prosta a raczej skomplikowana. Informatyka medyczna , obejmuje bowiem zarówno systemy dla jednostek służby zdrowia jak i systemy wspomagania diagnostyki, przetwarzanie i analizę sygnałów medycznych (np. EKG), przetwarzanie i analizę obrazów medycznych, oprogramowanie aparatury medycznej, standardy wymiany informacji, medyczne bazy danych.
Taka różnorodność i ogromna ilość informacji powoduje, że nie tylko nie da się takich placówek prowadzić bez zaawansowanych systemów informatycznych, zachowując jednocześnie wszelkie standardy informacji medycznej, bezpieczeństwa i dostępu do danych.
Czynnikiem wymuszającym informatyzację służby zdrowia są też wymagania NFZ. Rosnące i stale zmieniające się potrzeby wymiany informacji pomiędzy jednostkami a NFZ w praktyce wykluczają możliwość komunikacji z pominięciem systemów informatycznych.
Wielu dostawców dysponuje systemami wspomagającymi zarządzanie przeznaczonymi dla sektora medycznego uwzględniające specyficzne dla tej branży procesy, mają one swoje odzwierciedlenie w dodatkowych i specyficznych funkcjach systemów. Na szczególną uwagę zasługują rozwiązania dedykowane szpitalom, które są niezwykle złożonymi strukturami organizacyjnymi, o różnych priorytetach i potrzebach informatycznych.
Systemy informatyczne w jednostkach medycznych obejmują dwa główne obszary. Obszar zarządzania i finansów związany z prowadzeniem działalności organizacji nazywany częścią „szarą” oraz obszar związany z pracującymi w szpitalu rozwiązaniami informatycznymi wspierającymi część ściśle medyczną, nazywany częścią „białą”.
Wiele szpitali posiada obecnie systemy specjalizowane, które obsługują część „białą”, czyli ruch chorych, dystrybucję leków, diagnostykę medyczną, itp. jednocześnie, często nie posiadając zintegrowanego rozwiązania, które wspierałoby podstawowe procesy biznesowe – finanse, kadry czy majątek trwały. Bez integracji rozwiązań praca staje się bardzo utrudniona a czasem wręcz niemożliwa. Pomimo takich trudności polski sektor medyczny ciągle jeszcze jest nienasycony rozwiązaniami ERP.
Praktycznie wszystkie obszary działalności placówki służby zdrowia, zarówno w części szarej jak i białej mogą być obecnie objęte zintegrowanym oprogramowaniem ERP. Coraz częściej placówki poszukują rozwiązań w postaci nowych aplikacji takich jak Elektroniczna Akceptacja Faktur, Elektroniczna Akceptacja Delegacji czy e-Deklaracji składanych do urzędów skarbowych.
Często wdrożenie oprócz systemu ERP obejmuje też systemy do rejestracji czasu pracy (RCP), karty dostępu, systemy wejścia/wyjścia, elementy miękkiego HR, czy tez zaawansowany obieg dokumentów. Wdrożenie części szarej i białej w średniej wielkości szpitalu kosztuje 2 – 3 miliony złotych. Nie wszystkie wdrożenia są oczywiście tak drogie, są też takie które zamykają się kwotach znacznie niższych (np. 150 tys. zł).
W związku z tym, że polski sektor medyczny jest podzielony na segment publiczny i prywatny. Prywatne zakłady zdrowia są bardziej nasycone rozwiązaniami IT, gdyż potrzeba śledzenia i racjonalizacji kosztów, podnoszenia jakości obsługi czy też wspomagania procesów jest po prostu wbudowana ich model biznesowy. Roczne przychody prywatnej opieki medycznej szacuje się na 12 do 15 miliardów złotych a co a tym idzie sektor ten zwyczajnie stać na wdrożenia ze środków własnych.
Inaczej jest trochę z rynekiem publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Do niedawna był on jednym z bardziej zaniedbanych pod względem oprogramowania wspierającego zarządzanie. Większość szpitali, zwłaszcza tych mniejszych, nie ma w ogóle systemów ERP. Posiadają najczęściej proste aplikacje, które pozwalają ewidencjonować dane, natomiast nie pozwalają na zarządzanie przedsiębiorstwem. Zmienia się to za sprawą wsparcia ze środków z Unii Europejskiej. Informatyzacja służby zdrowia i zastosowania technologii IT w tym sektorze (zwłaszcza telemedycyna) była priorytetem UE w latach 2007-2013 i wiele ośrodków dzięki pomocy unijnej uzyskało możliwość wdrożenia nowych rozwiązań.
Zdecydowana większość projektów dotyczących informatyzacji podmiotów leczniczych realizowanych była w ramach regionalnych programów operacyjnych. Środki pozyskiwano również w ramach działania 8.1 i 8.2 POIG (Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka). Informatyzacją objęto prawie 300 podmiotów leczniczych – głównie szpitali. Oczywiście nie wszystkie projekty realizowane są w ramach programów unijnych. Jest też sporo jednostek medycznych, które finansują wdrożenia ze środków własnych lub dotacji organów założycielskich.
Niestety pomimo unijnego wsparcia w wielu przypadkach, zwłaszcza w odniesieniu do mniejszych jednostek medycznych wciąż do obsługi zarządczej wykorzystywane są rozwiązania przestarzałe, niekompatybilne ze sobą w zakresie integracji danych, a w związku z tym mało wydajne. Mimo to nowych wdrożeń systemów ERP nie ma w sektorze medycznym zbyt dużo. Całościowe wdrożenia są rzadkie. Od kilku lat nie następuje wzrost ilości wdrożeń systemów informatycznych klasy ERP. Sytuacja jest stabilna. Wynika to głównie z tego, że rozwiązania do obsługi części administracyjnej funkcjonują już w większości jednostek od dawna, a teraz są uzupełniane o dodatkowe moduły, np. hurtownie danych, czy kalkulacje kosztów leczenia pacjentów.
źródło, opracowanie na podstawie: Stan informatyzacji według CSIOZ